Tron królewski w Wielkiej Brytanii zgodnie z zasadami z przełomu XVII i XVIII wieku dziedziczony jest na zasadzie primogenitury (pierworództwa). Do niedawna prawo dziedziczenia przysługiwało zawsze najstarszemu potomkowi męskiemu w linii prostej, a dopiero w dalszej kolejności córkom. W 2013 r. zniesiono męską primogeniturę, co spowodowało, że starsza córka nie zostaje pominięta w kolejności dziedziczenia na rzecz młodszego syna.
W 1936 roku zaistniała bezprecedensowa sytuacja w całej historii Wielkiej Brytanii. Oto bowiem 11 grudnia ówczesny król brytyjski Edward VIII, po niecałym roku rządów, podpisał akt abdykacji. W pożegnalnej mowie wygłoszonej w radiowej rozgłośni BBC powiedział znamienne słowa: „Uwierzcie mi, gdy mówię do was, że uznałem za niemożliwe dźwiganie wielkiego ciężaru odpowiedzialności bez pomocy i wsparcia kobiety, którą kocham”. Tą kobietą, która przyczyniła się do podjęcia takiej decyzji była Wallis Simpson, amerykańska aktorka i dwukrotna rozwódka. Jej romans z królem wywołał powszechne oburzenie, a parlament brytyjski nie zgodził się na ich małżeństwo, nawet wówczas, gdy Edward VIII zaproponował małżeństwo morganatyczne – wykluczające potomków z prawa do dziedziczenia tronu. Wobec takiego obrotu sprawy, król podjął decyzję o abdykacji. Tron brytyjski po nim objął jego młodszy brat, książę Yorku, który panował jako Jerzy VI. Po oddaniu korony Edward otrzymał tytuł księcia Windsoru i poślubił Wallis Simpson. Niektórzy znawcy ówczesnych realiów twierdzą, że do abdykacji znacznie przyczyniła się żona Jerzego, księżna Elżbieta Bowes-Lyon (późniejsza Królowa - Matka), która nigdy nie darzyła swojej szwagierki sympatią i określała ją mianem „ta kobieta”.
Zasiadając na tronie król Jerzy VI, otworzył do niego drogę swoim dzieciom. Kiedy umarł w 1952 roku, wobec braku męskich potomków, sukcesję po nim przejęła starsza córka Elżbieta, która jako Elżbieta II jest dziś najdłużej panującym monarchą w historii Wielkiej Brytanii. Do niedawna bowiem najdłużej na tronie brytyjskim zasiadała jej wielka praprababka Wiktoria Hanowerska, która panowała w latach 1837-1901.
W 2012 r. ukazała się polska wersja biografii Wallis Simpson pióra Anne Sebby, gdzie autorka próbuje zmienić dotychczasowy obraz swojej bohaterki, postrzeganej jako jedna z najsłynniejszych femme fatale. Można więc postawić pytanie o to, czy Brytyjczycy cieszyli by się dziś tak długim panowaniem Elżbiety II, gdyby nie osoba Wallis Simpson?
W zasobie Archiwum Głównego Akt Dawnych zachowało się kilkanaście własnoręcznych listów Wallis Simpson napisanych do Izabeli Jodko-Narkiewicz Potockiej, 1-mo voto Albertowej Sidney, żony Alfreda Antoniego Potockiego. Jest to korespondencja o charakterze grzecznościowym i towarzyskim, a wśród listów znajdują się również bilety z zaproszeniami na spotkania do paryskiej siedziby księcia i księżnej Windsoru.
List Wallis Simpson, księżnej Windsoru do Izabeli Potockiej z 1957 roku.
Sunday, March third
Dear Countess Potocka
Thank you so much for the lovely flovers and for your thought of me. It is nice to have such a pleasant welcome. We leave wednesday for Palm Beach hot will be bane. That is ten […] the first of April.
I hope you will still be here and that we will see.
You and Count Potocki […] very thanks and good wishes.
Yours Sincerely
Wallis
Duchess of Windsor
(AGAD, Archiwum Potockich z Łańcuta, sygn. 3670)
Gipsowa pieczęć królowej Wiktorii przywieszona przy patencie z 1875 r. dla Georga Tomlinsona Bousfielda; AGAD, Zbiór Anny z Potockich Ksawerowej Branickiej, Archiwalia różnej proweniencji, sygn. 622.
Comments